Onzichtbare impact

Het was vrijdag 18 september 2025. Het ziekenhuis ademde rust en orde. Tientallen mensen wachtten op hun operatie: de één nerveus, de ander opgelucht dat het eindelijk zover was. Er hing spanning in de lucht, maar niemand kon vermoeden hoe de dag zou verlopen. Zelfs ik niet, terwijl ik toch de hoofdrol had.

En toen gebeurde het. Geen groot drama, geen sirenes of vallende plafonds. Nee, iets kleins. Zó klein dat het bijna lachwekkend leek. Toch werden veertig operaties in één klap afgeblazen. De planning stortte in, patiënten werden naar huis gestuurd, artsen keken teleurgesteld. Alles door mijn aanwezigheid, die kennelijk ongewenst was in de buurt van een operatiekamer.

Wat ik toen zag, leek wel een toneelstuk. Schoonmakers holden door de gangen; de zolen van hun schoenen piepten over de vloer. Artsen overlegden kort en fel. Verpleegkundigen reageerden sussend naar patiënten: “Het is voor uw veiligheid.” En ik stond erbij en keek ernaar. Een heel ziekenhuis op zijn kop, terwijl ik nauwelijks zichtbaar was.

Ik vroeg me af: hoe kon dit? Had een schoonmaker een prullenbak gemist? Had een arts gedacht: “Dat is mijn taak niet”? Of was het gewoon domme pech? Een vergeten appel in een tas, een raam dat te lang openstond? Hoe dan ook: één klein detail bleek genoeg om alles stil te leggen.

Maar tegelijk werd iets glashelder. Enerzijds een voorbeeld van Facility Management in optima forma: onmisbaar op het meest kritieke moment. Anderzijds de bevestiging van dat hardnekkige vooroordeel dat de impact van Facility Management pas zichtbaar wordt als er iets misgaat. Vermoeiend… iets wat ik al 30 jaar op FMN-events hoor, waar ik rondvlieg en dat toch vaak waar blijkt te zijn. Meestal zie je het niet. Maar zodra het niet klopt, staat alles stil. Zonder schoonmaak, zonder hygiëne, zonder techniek, zonder eten en drinken, zonder veiligheid: geen operaties. Dan doet het er ineens alles toe.

En eerlijk gezegd vind ik dat prachtig. Want Facility Management is nergens zo tastbaar als op plekken waar het primaire proces volledig afhankelijk is van die basis. Een ziekenhuis, een school, een vliegveld, een fabriek. Dáár gebeurt het. Dáár gaat het om mensen, om levens, om doorgaan of stilvallen. Veel boeiender dan de kantoren waar ik soms rondhang.

Daar is alles netjes geregeld; iedereen praat er eindeloos over binnen FM(N). Dat terwijl er niet altijd iemand aanwezig is in die kantoren. Niet dat die kantoorwerkers niet belangrijk zijn. Ze doen ongetwijfeld de hele dag waardevolle dingen die impact maken met hun turfsmurverij in excelsheets en vergaderingen. Ze maken rapportages over rapportages, schuiven post-its over whiteboards en brownpapers, sturen elkaar mails over mails en plannen vooral nieuwe overleggen om oude overleggen te bespreken. Allemaal heel nuttig, daar twijfel ik niet aan. Alleen: niet zo’n gezellige plek om rond te hangen voor mij. Misschien is de kantoorwerker wel hetzelfde lot toebedeeld als ik en de facility manager: meestal onzichtbaar, pas opgemerkt wanneer iets ontbreekt of misgaat, maar ondertussen onmisbaar voor het geheel.

Wat vrijdag 18 september namelijk pijnlijk duidelijk werd: het zijn altijd de kleinste schakels die over het hoofd worden gezien. Totdat ze ontbreken of een probleem veroorzaken. Dan pas zie je hun waarde. Dat geldt voor Facility Management én voor mij. In mijn wereld heb ik namelijk een taak die maar weinig mensen kennen. Ik draag mijn steentje bij door fruit en plantenresten af te breken. Daarmee help ik de natuur voedingsstoffen terug te geven aan de bodem en maak ik de weg vrij voor nieuw leven. Mooi toch?! Een kleine schakel in de kringloop, maar eentje die het systeem draaiende houdt. Geen grote rol misschien, maar wel een die nodig is. Misschien belangrijker dan je denkt. Daarom ben ik niet langer bescheiden. Ik ben klein, vaak onzichtbaar, soms irritant. Maar ik kan systemen laten wankelen én tegelijk iets waardevols toevoegen.

Ik ben een fruitvliegje. Ik ben een Facility Manager. Vaak onzichtbaar, altijd met impact.

PS. Zou er ook een top-30 van invloedrijke fruitvliegjes bestaan? Of zijn dat soort erelijsten toch exclusief voor professionals in Facility Management, zoals binnenkort de eerste editie die bekend wordt gemaakt tijdens het charity dinner ter ere van het 30-jarig jubileum van FMN?