Print columnartikel
Column
Facility Management en Garnalen...?
Over dier, product, arbeid, inkoop en de relatie met de kennis over en de kwaliteit van die producten.
Hans G.J. Topée
10 oktober 2022 | 3 minuten lezen
Garnaal
Nee niet over dat ene spreekwoord ‘het verstand van een garnaal…’, alhoewel dit een mooi onderwerp kan zijn voor de onderzoekers, sociologen en antropologen onder ons en binnen de wereld van Facility Management. Daarover later meer.
Nee, het gaat over het dier, de garnaal. Heerlijk in een salade, super in de pan en top op grill of bbq. De garnaal staatin veel landen op de menukaart. De ‘Hollandse garnalen salade’ (is dat wel zo?), de Indonesische Gulai udang, de Chandong-garnalen, de Tunesische garnalen tajine of alle verder bekende garnalengerechten uit pan of wok.
Ooit met de hand of schip met net gevangen, nu voornamelijk van de kweek, net zoals ook de vele vis die we eten. En die kweek is niet in Nederland, maar de massa komt vooral uit Thailand.
Mensen en hersens, consumptie en garnalenkweek, de verslaggevers van de Keuringsdienst namen de telefoon ter hand, en zochten vissers en kwekers op, en zochten ook naar de waarheid rond het afknippen van een oog.
Voor de aflevering klik hier: ‘’Garnaal”
Facility Management
Weer een mooi verhaal over consumptiegedrag, duurzaamheid en gedrag. De consumptie die veelal door marketing gedreven wordt, en vaak leidt tot gemak.
Ken jij de samenstelling, de herkomst, het etiket van en de bijsluiter bij alle facilitaire producten in jouw inkoopketen? Gesjoemel met samenstelling, arbeid en bijsluiters, of gewoon geen duurzaam product. Welke waarde leveren we nu en wat wil die eindgebruiker eigenlijk? Of bepalen ‘wij’ wat goed is voor die eindgebruiker?
Welzijn is toch ons doel, maar bereiken we dat wel met al onze facilitaire producten? En hoe zit het met de kwaliteit, ambachts- en productkennis van onze professionals? Duurzaamheid, eco en fair is nog een lastig begrip.
We weten het, en we zitten vol met goede bedoelingen, maar hoe zit het nu met de regels, labels, logo’s, keurmerken, geboden toegang, bouwbesluit, de regie, de toetsing en de sanctie.
Ik gun ieder bedrijf zijn eigen 'product-deskundige’….!
Laten we vooral echte waarde en gevoel betrekken bij keuzes in al die unieke dingen die we mogen doen. Vooral met echte producten!
Oorsprong
Garnalen (infraorde Caridea) zijn een groep van kleine kreeftachtigen. Een groep met deze naam werd in 1852 voorgesteld door James Dwight Dana.[1] Onder meer de gewone garnaal (Crangon crangon) behoort tot deze groep.
Het woord garnaal wordt vaak gebruikt voor andere kreeftachtigen die niet tot de infraorde Caridea behoren. Zo is de wel als gamba aangeduide soort Aristeus antennatus geen echte garnaal, omdat deze een andere (boomvormig vertakte) kieuwstructuur heeft dan de echte garnalen, die een plaatvormige kieuwstructuur bezitten.
Over het algemeen worden garnalen groter naarmate het water waarin ze leven warmer is. Garnalen eten allerlei dierlijke en plantaardige resten.
Garnalen leven vooral 's zomers dicht onder de kust. In de winter trekken ze naar dieper water. De gewone garnaal is vooral 's nachts actief.
Zowel in zout- als in zoetwater komen garnalensoorten voor, maar de meeste soorten leven in zee. Veel soorten leven op een zandbodem waarin ze zich kunnen ingraven om zich te beschermen tegen predatoren.
Er zijn 3268 levende en 57 fossiele soorten garnalen bekend, zowel in tropische, subtropische als koude wateren.
Hoewel garnalen in het water leven, zwemmen ze amper. Om voort te bewegen gebruiken ze vooral hun poten; garnalen hebben 10 poten. Meestal lopen ze met hun achterste poten over de zeebodem, op zoek naar voedsel. Hun voorste poten hebben soms schaartjes; daarmee kunnen ze voorwerpen oppakken.
Garnalen worden vaak als menselijke voedselbron gebruikt, bijvoorbeeld in een (garnalen)salade of garnalencocktail. Voor consumptie gebruikte garnalensoorten zijn onder meer de grote tijgergarnaal (Penaeus monodon), de grijze garnaal of Noordzeegarnaal (Crangon crangon), de Noordse garnaal (Pandalus borealis) en de steurgarnaal (Palaemon serratus).
Garnalen werden aanvankelijk vaak met schepnetten of schuifnetten gevangen, in sommige landen wel met behulp van honden of paarden. Later gebeurde de vangst veelal met boomkornetten, die aan beide kanten van de garnalenkotter hangen. Andere vormen zijn garnalenzuigers en pulsvisserij. In België vindt in Oostduinkerke nog steeds de traditionele paardenvisserij plaats.